هفته ی اول پرورش حساس ترین زمان در طول دوره پرورش مرغ گوشتی است. هر گونه اشتباه در این هفته می تواند باعث کاهش رشد، به هم خوردن یکنواختی گله، افزایش حساسیت گله به بیماری ها و افزایش تلفات در کل طول دوره پرورش شود. هفته ی اول با ورود جوجه ها به سالن و جوجه ریزی آغاز می شود. هرچه زمان جوجه ریزی اصول را رعایت کنید، دوره ی پرورش بهتری خواهید داشت.

نکات مهم جوجه ریزی

قبل از ورود جوجه ها به سالن، باید تمامی شرایط آماده باشد. تمامی مراحل پاکسازی و ضدعفونی سالن و گازدهی قبل از جوجه ریزی باید تکمیل و بستر مناسب باید به صورت یکنواخت در کف سالن پخش شده باشد. جوجه ها تا حدود 12 الی 14 روزگی قادر به تنظیم دمای بدن خود نیستند، از این رو دمای کف و بستر سالن تاثیر به سزایی در دمای بدن جوجه دارد. حداقل 24 ساعت قبل از ورود جوجه ها به سالن می بایست سالن گرم شود. دمای پیشنهادی زمان ورود جوجه ها به سالن 32 درجه سانتی گراد است.قبل از جوجه ریزی هر گونه درز که باعث نشتی هوا و ورود هوای سرد به داخل سالن می شود می بایست شناسایی و عایق بندی شود. رطوبت هوا یکی از عوامل تاثیر گذار بر میزان گرمایی است که جوجه در سالن احساس می کند. هرچه رطوبت پایین تر باشد جوجه احساس سرمای بیشتری خواهد کرد. طبق کتب راهنمای پرورش رطوبت 60 الی 70 درصد زمان جوجه ریزی پیشنهاد می شود.

زمان ورود جوجه ها به سالن تمامی دانخوری و آبخوری ها باید آماده و پر باشد. چنانکه از آبخوری نیپل در سالن استفاده می کنید بهتر است از قبل با دست تمام نیپل ها چک کنید تا هم نیپل های مسدود شناسایی شود و هم قطره ی آب روی آن ها تشکیل شود. به این صورت شناسایی محل آب آشامیدنی برای جوجه ها آسان تر خواهد شد. عموما جوجه ها در روز های اول قادر به خوردن دان ازدانخوری ها نیستند. برای افزایش مصرف دان در این روز ها و آشنایی هرچه سریع تر جوجه با دان استفاده از رول های کاغذی پیشنهاد می شود. رول های کاغذی را بین خطوط دان و آب پهن و دان بر روی آن ها ریخته می شود. در کنار رول کاغذی سینی های دان (1سینی به ازای هر 100 جوجه) نیز باید آماده شود. توجه داشته باشید که استفاده از کارتون حمل جوجه به عنوان دانخوری می تواند عوارضی مثل فلجی را ایجاد کند از این رو توصیه نمی شود.

زمانی که تمامی کارتن های جوجه به سالن مورد نظر منتقل شد، درب کارتن ها را بردارید و جوجه ها را به آرامی بر روی رول های کاغذی حاوی دان خالی کنید تا بلافاصله با دان آشنا شوند. بعد از تخلیه ی تمامی کارتن ها، به مدت دو ساعت سالن پرورشی را ترک کنید تا جوجه ها فرصت آشنایی با محیط سالن پرورشی را داشته باشند. بعد از دو ساعت دوباره سالن را بررسی و به نکات زیر توجه کنید:

  • آیا دما و رطوبت سالن مناسب است؟ دما 32 درجه و رطوبت 70 الی 60 درصد برای روز اول توصیه می شود اما مهمترین معیار ارزیابی، پراکندگی جوجه ها در سالن است. چنانکه ی دمای سالن خیلی پایین باشد جوجه ها کنارهم جمع می شوند و اصطلاحا حالت کپه کپه در سالن به خود می گیرند. برعکس اگر دمای خیلی بالا باشد، جوجه ها از منبع گرمایشی سالن فاصله می گیرند و به کناره ی دیواره ها، ستون ها و اشیای فلزی در سالن تکیه می دهند. افزایش یا کاهش دما و رطوبت به دنبال تهویه ی نامناسب رخ می دهد. در صورت برودت هوا می بایست حداقل تهویه در سالن برقرار شود تا گاز های اضافی از سالن خارج شود و اکسیژن کافی به جوجه ها برسد. برای اطلاعات بیشتر درباره ی تهویه ی حداقلی سالن های پرورشی مقاله ی تهویه ی هوای سالن مرغداری در زمستان را از سایت مرغ نمونه مطالعه فرمایید.
  • ایا جوجه ها دسترسی آسان به دانخوری و آبخوری ها دارند؟ آسان ترین راه تشخیص آن بررسی چینه دان جوجه ها است. 2 ساعت بعد از جوجه ریزی، 75% جوجه ها باید چینه دان پر داشته باشند. قوام چینه دان جوجه نیز مهم است، اگر خیلی سفت باشد نشان می دهد که جوجه به دان دسترسی داشته است اما نتوانسته آب کافی مصرف کند و اگر برعکس چینه دان پر از مایع باشد نشان می دهد که جوجه فقط توانسته است آب مصرف کند و دسترسی کافی به دان نداشته است.

2ساعت بعد از جوجه ریزی 75% از جوجه ها و 24 ساعت بعد از جوجه ریزی بیش از 95% جوجه ها باید چینه دان پر داشته باشند. در غیر این صورت موارد زیر را بررسی کنید:

  1. آیا سالن قبل از ورود جوجه ها گرم شده بود؟
  2. دما و رطوبت سالن را کنترل کنید
  3. شدت نور باید 30 الی 40 لوکس باشد. برای اطلاعات بیشتر درباره روشنایی سالن های مرغداری مقاله ی مرور کلی بر برنامه ی نوری سالن پرورش مرغ گوشتی را از سایت مرغ نمونه مطالعه فرمایید
  4. میزان تهویه سالن را ارزیابی کنید. نباید تهویه کمتر از میزان حداقل تهویه باشد. میزان تهویه بالا باعث ایجاد جریان هوا شده و پرنده احساس سرما خواهد کرد.
  5. جوجه ها از بدو ورود به سالن باید دسترسی کافی به دان و آب داشته باشند. ارتفاع آبخوری ها باید برای جوجه ی یک روزه تنظیم شود. دان باید به مقدار کافی و به صورت یکنواخت روی رول های کاغذی پخش شود.

جیره ی دان سوپراستارتر بر اساس نیاز پرنده در هفته ی اول تنظیم می شود. اندازه ی ذرات این دان باید طوری تنظیم شود که به راحتی توسط جوجه مصرف شود. از ترکیبات تقویتی مختلف برای روز های اول پرورش طبق نظر دامپزشک می توان استفاده کرد. برای اطلاع بیشتر درباره نکات جوجه ریزی با گروه پشتیانی مرغ نمونه مشورت کنید.